MVP یا کمینه محصول پذیرفتنی
کمینه محصول پذیرفتنی که به اختصار در زبان انگلیسی MVP[1] نامیده میشود، محصولی اولیه با ویژگیهای کافی برای جذب مشتری و به منظور ارزیابی ایدهی محصول در مراحل اولیه تولید آن است.
در اکوسیستم استارتاپی، MVP میتواند به تیم توسعه محصول کمک کند تا بازخورد کاربران را برای بهبود محصول دریافت کنند.
”کمینه محصول پذیرفتنی” یکی از مفاهیم متدولوژی استارتاپ ناب است؛ در این مفهوم تأکید میشود که تأثیر یادگیری در توسعه محصول جدید چقدر مهم است.
اریک ریس[2]، نظریهپرداز استارتاپ ناب، MVP را به عنوان نسخهای از محصولات جدید تعریف میکند که به تیم توسعه اجازه میدهد حداکثر میزان یادگیری درباره مشتری را با کمترین تلاش به دست آورد.
MVP همان چیزی است که به تیم محصول میگوید که آیا مشتریان واقعاً تمایل به خرید محصول شما دارند یا نه.
یک فرض کلیدی در MVP این است که شما یک محصول واقعی (حتی در حد یک صفحه فرود[3]) برای ارائه به مشتریان تولید میکنید و بعد بازخورد واقعی آنها را در مورد محصول یا خدمات بررسی میکنید.
مشاهده بازخورد واقعی مشتریان در مورد یک محصول راه بسیار مطمئنتری نسبت به شنیدن نظر آنها درباره ایده محصول است.
هدف از ارائه MVP چیست؟
ممکن است یک شرکت، توسعه و انتشار MVP را انتخاب کند چون تیم توسعه محصول میخواهد:
- هرچه سریعتر محصولی را به بازار عرضه کند.
- قبل از تخصیص بودجه زیاد به توسعه کامل محصول، ایدهای را با کاربران واقعی آزمایش کند.
- بسنجد که چه چیزی با بازار هدف شرکت مطابقت دارد.
کمینه محصول پذیرفتنی یا MVP این فرصت را به شما میدهد تا ایدهی محصول خود را بدون ساختن کل محصول و تخصیص بودجهی بالا، مورد ارزیابی قرار دهید؛ علاوه بر آن میتوانید در زمان و منابع مالی که در صورت تولید محصول ناموفق از دست میرود هم صرفهجویی کنید.
اکثر استارتاپها در ابتدای تأسیس و قبل از عرضه محصول یا خدمات خود، دید دقیقی از بازار هدف خود ندارند و ممکن است پس از خرج کردن مقدار زیادی پول با عدم استقبال مشتریان روبهرو شوند. به همین دلیل مهم است تا زمان رسیدن به مرحله همخوانی با بازار (PMF[4])، از نسخه MVP محصول خود استفاده نمایید و در منابع و سرمایه خود صرفهجویی کنید.
اما PMF یا همخوانی محصول با بازار چیست؟
همخوانی با بازار یا PMF یکی از آن موضوعاتی است که در نظریه استارتاپ ناب باید به آن توجه کنید؛ خصوصاً اگر در ابتدای راهاندازی یک کسبوکار هستید.
این مفهوم که توسط مارک اندرسون[5] به دنیای کسبوکار معرفی شده به معنای حضور محصول در بازاری است که بتواند رضایت آن بازار را کسب کند.
اگر میخواهید بدانید که آیا کسبوکار شما به این مرحله رسیده یا نه کافی است به بازخورد مشتریان خود توجه کنید.
یکی از شاخصهای همخوانی محصول با بازار، وجود مشتریانی است که کالای شما را بدون نیاز به تبلیغات گسترده و کمپینهای تبلیغاتی بزرگ بخرند.
یکی دیگر از روشهای سنجش همخوانی محصول شما با بازار، شاخص خالص ترویجکنندگان یا Net Promote Score(NPS) است که به شما کمک میکند رضایت و وفاداری مشتریان خود را با بررسی نظرات و بازخوردهای آنان بسنجید.
برای دریافت بازخوردهای مشتریان بهترین روش ارائه کمینه محصول پذیرفتنی یا MVP است.
چگونه کمینه محصول پذیرفتنی خود را تعریف کنید؟
مطمئناً سوالی که برای بسیاری از ما پیش میآید، این است که چگونه باید MVP را توسعه داد و مطمئن شد که آماده راهاندازی است؟
در ادامه به بررسی چند گام استراتژیک برای توسعه MVP میپردازیم.
۱- مطمئن شوید MVP با اهداف تجاری کسب و کارتان منطبق است.
قبل از ارزیابی ویژگیهای مورد نیاز، اولین قدم در توسعه MVP این است که مطمئن شوید محصول با اهداف استراتژیک تیم و کسبوکار شما مطابقت دارد.
اهداف شما چیست؟ آیا در حال تلاش برای دستیابی به درآمد مشخصی در شش ماه آینده هستید؟ آیا منابع محدودی دارید؟ این سوالات ممکن است بر زمان شروع توسعه MVP تاثیرگذار باشد.
۲- مشخص کنید میخواهید دقیقاً چه مشکلاتی را برطرف کنید و یا چه پیشرفتهایی در محصول خود ایجاد کنید.
اکنون که برنامههای MVP با اهداف تجاری شما مطابقت دارد، میتوانید به جزئیات آن فکر کنید. این جزئیات شامل توسعههایی در ویژگیهای MVP است.
باید تصمیم بگیرید که کدام قابلیتها را در MVP خود بگنجانید. میتوانید براساس چند عامل تصمیمگیری کنید:
- تحقیقات کاربری
- تحلیل رقابتی
- با چه سرعتی میتوانید با دریافت تجربه کاربران، عملکرد را بهبود ببخشید
- پیادهسازی ویژگیهای جدید در MVP به طور نسبی چقدر هزینه دارد؟
۳- MVP خود را بسازید.
وقتی عناصر استراتژیک بالا را سبک سنگین کردید، دیگر وقت آن است که یک برنامه عملیاتی برای توسعه محصول تهیه کنید.
اما پذیرفتنی بودن محصول را حتماً در نظر داشته باشید.
محصول شما باید در عین کمینه بودن، به مشتریان یک تجربه کامل و با کیفیت از محصول را ارائه کند. MVP نمیتواند یک رابط کاربری با ابزارها و ویژگیهای نیمه آماده باشد.
مشکلات رایج در توسعه MVP چیست؟
گاهی تیمهای توسعه محصول از واژه MVP استفاده میکنند، اما واقعاً معنی آن را درک نکردهاند مثلاً به اشتباه فکر میکنند که MVP باید کمترین عملکرد را داشته باشد، اما هدف اصلی MVP کسب دانش دربارهی بازار محصول است و باید علاوه بر کمینه بودن، پذیرفتنی هم باشد.
علاوه بر اینها ممکن است MVP با حداقل ویژگی قابل بازاریابی (MMF[6]) یا حداقل محصول قابل فروش (MMP[7]) اشتباه گرفته شود.
این اشتباهها اگرچه ضرر زیادی ندارند اما تیم توسعه محصول باید بتواند بر نیازهای مشتریان توجه داشته باشد. در غیر این صورت MVP نمیتواند کمکی برای طراحی محصول نهایی باشد.
اشتباه دیگری که برخی تیمها مرتکب میشوند این است که ابتدا MVP را راهاندازی میکنند وسپس بدون توجه به بازخوردهای دریافتی، دیگر هیچ بهبودی در محصول نهایی ایجاد نمیکنند.
در فصل دوم پادکست 10صبح با ثنا خالصی مصاحبهای انجام شد که داستان جذاب راهاندازی استارتاپ کمدا نمونهای جالب از MVP بود. از اینجا بشنوید
_______________________________________
[1] Minimum Viable Product
[2] Eric Ries
[3] Landing Page
[4] Product Market Fit
[5] Mark Anderson
[6] Minimum Marketable Features
[7] Minimum Marketable Product
هنوز هیچ دیدگاهی وجود ندارد